سرپ (SERP) چیست؟ چطور در این تورنمنت بزرگ برنده باشیم؟
تصور کنید با عجله به یه فروشگاه میرید و میخواید اجناس مختلفی رو بخرید. چقدر خوشحال میشید اگه فروشنده، آدم زرنگی باشه و با هر کلمهای که شما میگید، دقیقا محصول مورد نظرتون رو بهتون بده. اینطوری میتونید توی کوتاهترین زمان ممکن، هرچی که لازم دارید رو بخرید و توی زمانتون صرفهجویی کنید. توی چنین مثالی، سرپ (SERP) فروشگاهیه که بهش مراجعه کردید و موتور جستجوی هوشمند، فروشنده زرنگی هست که به شما کمک میکنه.
موتورهای جستجو هرروز باهوشتر میشن، هدفشون هم اینه که وقتی کاربر میگه: «فــ» اونا بگن: «فرحزاد» و لوکیشن دقیق و سایر اطلاعاتش رو هم به کاربر نشون بدن! در این بین، سئوکارها هم نقش مهمی دارند؛ اونها باید به موتوهای جستجو نشون بدن سایتشون «فرحزاد» رو به بهترین شکل ممکن به کاربرها معرفی کرده و هرچیزی که نیاز دارند رو بهشون میده؛ پس باید توی رتبه اول قرار بگیره. البته داستان به این سادگیها هم نیست. توی این مقاله فعالیت سئوکارها، کاربرها و گوگل رو در سرپ یا همون صفحه نتایج خودمون بررسی میکنیم.
پیش نیاز این مقاله این هست که شما بدونید سئو چی هست و موتورهای جستجو به چیا میگن و همینطور موتور جستجو چطور کار میکنه؟.
SERP چیست؟
سرپ (SERP) مخفف Search Engine Result Page به معنی صفحه نتایج موتور جستجوست. همین مفهوم ساده، تورنومنت جهانی بزرگی به اسم سئو رو به راه انداخته. serp یک مفهوم کلی برای صفحه نتیجه همه موتورهای جستجو هست، اما چون گوگل ۸۰ درصد ترافیک جستجوگران اینترنت رو به خودش اختصاص داده، متخصصان سئو و دیجیتال مارکتینگ، بیشتر روی سرپ گوگل تمرکز میکنند.
سایتها تلاش میکنند بهترین باشند تا بتونن به صفحه و رتبه اول گوگل برسند. صفحه نتایج جستجو قبلا یه صفحه خیلی ساده بود که فقط لینک محتوای متنی داشت، اما الان موتورهای جستجو با داشتن انواع الگوریتمها هوشمند شدند. بنابراین در نتیجه هر جستجوی کاربر، محتواهای متنوعی مثل متن، عکس، ویدیو، محصول و سوالات متداول نمایش داده میشه. بخاطر همین کاربر ممکنه جواب مورد نظرش رو توی صفحه نتایج گوگل پیدا کنه و دیگه نیازی نداشته باشه وارد سایت بشه. این مسئله کار رو برای کاربر راحت و برای توسعهدهندههای وب و سئو سختتر کرده. البته اگه از حق نگذریم، با این گوگل هوشمند (به لطف انواع الگوریتم های گوگل)، رقابت تورنمنتی سئو خیلی جذابتر از قبل شده.
بخشهای مختلف سرپ (SERP)
رابط کاربری سرپ از قدیم تا امروز یکی از واضحترین نشونههای پیشرفت و هوشمند شدن گوگله. احتمالا وقتی درباره موضوعهای مختلف سرچ میکنید، قسمتهای SERP رو دیدید و باهاشون آشنایی دارید، اما بیایید کمی دقیقتر بهشون نگاه بندازیم و ببینیم هرکدومشون چه جزئیاتی دارند.
با یه تصویر از صفحههای جستجوی قدیمی شروع میکنیم. این تصویر چیزیه که سالهای قبل وقتی درباره موضوعی سرچ میکردید، بهتون نشون میداد. بیاید بررسی کنیم که به غیر از لینک سایتها، چه موارد دیگهای توی سرپ گوگل به کاربرها نمایش داده میشه.
پنل اطلاعات گوگل (Google Knowledge Panel)
الان اگر درباره چیزی سرچ کنید، با توجه به اطلاعاتی که وجود داره، نتایج مختلفی میبینید. مثلا با جستجو درباره سئو، علاوه بر نتایج اصلی، پنل اطلاعاتی گوگل درباره بهینهسازی موتور جستجو هم نمایش داده میشه. این پنلها اطلاعات خلاصهای درباره مفهومی که سرچ کردیم رو بهمون میدن. انتهای این توضیحات هم لینک سایتی که مطلب ازش برداشته شده، قرار میگیره. گوگل معمولا اطلاعات این بخش رو از ویکیپدیا میگیره.
توی قسمت آخر پنل اطلاعات هم پیشنهادهای گوگل قرار داره. این پیشنهادها، کلمات کلیدی مرتبط با جستجوی شما هستند.
از اونجایی که من زبان گوگل رو روی فارسی تنظیم کردم، گوگل حتی در جستجوهای انگلیسی هم توضیحات کوتاه فارسی رو برای من نمایش میده. همونطور که میبینید، سوالات متداول هم توی نتایج هست که با کلیک روی هرکدوم، میتونیم به جوابهای خلاصه دسترسی داشته باشیم.
سوالات متداول
توی تصویر قبلی، بخشی به عنوان «سوالات دیگران» رو میبینید که ممکنه با عبارتهای دیگهای مثل «Frequently Asked Questions» یا «FAQ» هم نمایش داده بشه. این موارد سوالاتی با جوابهای کوتاه هستند که میتونن اطلاعاتی که نیاز دارید رو به صورت متخصر و مفید در اختیارتون قرار بدن.
نتایج موقعیت مکانی (Local pack)
وقتی درباره یه مکان خاص جستجو میکنید، گوگل موقعیتش روی نقشه رو بهتون نشون میده. نتایج موقعیت مکانی به دو فرم Local pack و Local teaser pack نمایش داده میشن. Local teaser pack، علاوه بر موقعیت مکانی محل مورد نظر، جزئیات دیگهای مثل عکس، نظر کاربران، شماره تماس و ساعات کاری رو هم نمایش میده.
توی تصویر بالا بخشی از جعبهای که درباره موقعیت مکانی «چهل ستون اصفهان» وجود داره رو میبینید. اگه صفحه رو به پایین اسکرول کنیم، اطلاعات جذاب دیگهای مثل ساعتهای پرطرفدار بازدید، نظرات سایر کاربران و پیشنهادهای مربوط سایر جاهای دیدنی اصفهان رو هم میبینید.
خلاصه محتوا
بیایید درباره یه عبارت دیگه مثل روش کار کردن با گوگل میت (پلتفرم تماس آنلاین گوگل) جستجو کنیم. اولین بخش از نتایج جستجو، توضیح مرحله به مرحله کار کردن با گوگل میت به صورت خلاصهست.
توی بعضی از کلمات کلیدی، گوگل خلاصهای از محتوایی که به لینک یک رسیده رو در serp نمایش میده. در این حالت، کاربر یا با خوندن همون خلاصه به هدفش میرسه یا برای دریافت اطلاعات بیشتر روی لینک اول کلیک میکنه.
نتایج ویدیویی
اگه صفحه جستجو درباره روش کار گوگل میت رو اسکرول کنیم، به نتایج ویدیویی میرسیم. جالبه که گوگل ۱۰ لحظه مهم این ویدیو رو مشخص میکنه تا نیازی نداشته باشیم کامل نگاهش کنیم. ما میتونم با توجه به توضیحات گوگل، فقط لحظهای که جواب سوال ارائه میشه رو تماشا کنیم و در زمانمون صرفهجویی کنیم.
تبلیغات گوگل
لینکهایی که کنار اونها عبارت «تبلیغات» یا «Ads» وجود داره، تبلیغات کلیکی گوگل هستند. این سایتها در ازای هزینهای که پرداخت میکنند، برای مدت مشخصی توی لینک اول گوگل نمایش داده میشن. توی قسمتهای بعدی بیشتر درباره تبلیغات گوگل توضیح میدیم.
محصولات فروشگاهی
محصولات هم بخش دیگهای از صفحه نتایج جستجو هستند. وقتی برای خرید یک محصول سرچ میکنید، فروشگاههای آنلاینی که محصول مورد نظر شما رو عرضه میکنند، به عنوان اولین نتیجه یا توی قسمتهای کناری صفحه، نمایش داده میشن. در نتیجه شما میتونید قیمت، عکس و چند مورد از ویژگیهای کلیدی محصول مورد نظرتون رو توی سرپ ببینید.
به طور کلی گوگل سعی میکنه نیاز کاربر رو حدس بزنه و توی اولین نتایج، همون رو بهش نشون بده. مثلا اگه «قیمت بیت کوین» رو سرچ کنید، نمودار و عدد قیمت رو بهتون نشون میده تا دیگه نیازی نباشه به سایت خاصی وارد بشید.
آیا تنوع آپشنهای سرپ برای سئوکارها کاربرد داره؟
این تنوعی که توی نتایج جستجو میبینید، هم برای کاربرها مزیتهای زیادی داره و هم برای سئو و دیجیتال مارکتینگ. قبلا شما فقط میتونستید توی لینکهای متنی موجود به رتبه یک برسید، اما الان کلی راه برای رسیدن به اولین رتبه وجود داره؛ از نمایش ویدیویی که توی کانال یوتیوب یا آپارات بارگزاری کردید گرفته تا تصویری که با آلت مناسب برای یه محتوا گذاشتید.
به دست آوردن رتبه یک serp رایگان انجام میشه یا پولی؟
این سوال از پایه غلطه، بیاید اول صورت مسئله رو درستش کنیم و بعد بریم سراغ جوابش. سایتها یا میتونند به صورت ارگانیک (به کمک سئو که خود ابزار سئوی میزفا تولز هم میتونه به شما کمک کنه) به لینک یک برسند یا تبلیغات پولی بخرند. بهینهسازی سایت برای به دست آوردن رتبه ارگانیک هم به هزینه نیاز داره، هزینههایی مثل خرید بک لینک & تولید محتوای باکیفیت و یا استفاده از ابزارهای سئویی. پس هیچ روش رایگانی برای رسیدن به رتبه خوب در سرپ وجود نداره.
نتایج رایگان و پولی شباهتهای زیادی به هم دارند. هر دو گروه میتونند ترافیک سایت رو افزایش بدن، پس همه سایتها به استراتژی ترکیبی از بهینهسازی ارگانیک و تبلیغات نیاز دارند.
روش چیدمان تبلیغات در serp
همونطور که قبلا اشاره کردیم، اگر با تبلیغات به لینکهای اول برسید، علامت Ads در کنار سایتتون نمایش داده میشه. در نتیجه جستجوی هر کلمه کلیدی با گوشی، ۳ تبلیغ و با دسکتاپ ۴ تبلیغ نمایش داده میشه. مثلا تصویر پایین، سه تبلیغی هستند که در نتیجه جستجوی «ابزار مدیریت زمان» در سرپ ظاهر شدند. بعد از این سه تبلیغ، نتایج ارگانیک سایتها قرار گرفته.
اگه تعداد سایتهایی که برای تبلیغات توی کلمه کلیدی مورد نظر درخواست دادند، بیشتر از ۳ یا ۴ تا باشه، گوگل بر اساس چند فاکتور، تبلیغات رو اولویتبندی میکنه. مبلغ پرداختی شما، کیفیت محتوای صفحه و میزان ارتباط محتوا با چیزی که کاربر جستجو کرده از معیارهایی هستند که گوگل برای تعیین اولویت تبلیغات استفاده میکنه.
ارزشمندی رتبه ارگانیک در گوگل
بعضی از کاربرها احساس خوبی نسبت به تبلیغات گوگل ندارند و تصور میکنند این صفحهها با پارتیبازی به لینک یک رسیدند! اونها معمولا افرادی هستند که سررشتهای از سئو دارند و میدونند که برای به دست آوردن رتبه ارگانیک، باید سایت و صفحهها به بهترین شکل بهینهسازی بشن. به همین خاطر به این رتبهها بیشتر اعتماد میکنند.
واضحه که به دست آوردن رتبه ارگانیک توی گوگل ساده نیست. گوگل هیچوقت نگفته که چه معیارهایی برای تعیین رتبه اول در میگیره. این موتور جستجو، برای تشخیص بهترین محتوا برای کاربرها، به صورت مداوم الگوریتمهاشو بهینهسازی میکنه و هرروز هوشمندتر میشه. نتیجه اینه که بین سایتهای مختلف تورنمنتی برای دستیابی به رتبههای اول گوگل شکل میگیره!
مثل الگوریتم گوگل دنس یا الگوریتم پنگوئن از جمله الگوریتمهای مهم گوگل به حساب میاد.
اگه یادتون باشه، توی قسمتهای قبلی درباره قسمتهای مختلف سرپ serp صحبت کردیم. گفتیم که گوگل علاوه بر نتایج متنی، نتایج دیگهای مثل تصویر، ویدیو، لوکیشن و اسنیپت رو به کاربرها نشون میده. جالبه بدونید که هیچ قابلیتی برای اینکه تعیین کنید سایتتون به چه شکل توی گوگل نمایش داده بشه یا مثلا کدوم لحظهها به عنوان لحظه مهم ویدیوتون مشخص بشه، وجود نداره. موتورهای جستجو همه این کارها رو به صورت خودکار انجام میدن. حتی با خرید اشتراک تبلیغات گوگل ادز هم نمیتونید تعیین کنید چه جزئیاتی توی سرپ serp نمایش داده بشه.
کاربرها چطور در گوگل جستجو میکنند؟
برای برآورده کردن نیاز کاربر، باید پیشبینی کنید که به چی نیاز داره و برای برآورده کردن این نیاز، چی سرچ میکنه. به طور کلی شیوههای جستجوی کاربر رو میشه به سه دسته تقسیم کرد:
جستجوی آدرس سایت
وقتی برندینگ حرفهای انجام داده باشید، کاربرها سایت شما رو میشناسند. پس اسم سایتتون رو توی گوگل سرچ میکنند و مستقیم به سراغ خودتون میان. حتی اگه شما اولین لینک گوگل هم نباشید، باز هم کاربر دنبال دامنه اصلی میگرده تا وارد بشه.
جستجو برای دریافت اطلاعات
در این حالت کاربر سوالی داره که به دنبال جوابش میگرده و براش فرقی نداره به چه سایتی وارد میشه. با توجه به چیزی که توی قسمتهای قبلی گفتیم، شاید جوابش رو توی همون صفحه سرپ بگیره و اصلا وارد هیچ سایتی هم نشه.
تولیدکنندههای محتوا باید محتواهای متنی، تصویری و ویدیویی تولید کنند که اطلاعات مورد نیاز کاربر رو در اختیارش بذاره. اینجا جاییه که رقابت سئویی شروع میشه. در این حالت، کاربر معمولا دنبال خرید نیست، اما دیجیتال مارکترهای هوشمند، سعی میکنند در ازای پاسخی که به کاربر ارائه میدن، چیزی هم دریافت کنند؛ چیزی مثل اطلاعات تماس، دعوت به سایر صفحههای سایت، بازدید از محصولات یا حتی آگاهی از برند.
جستجو برای خرید
بدانید و آگاه باشید که این شیوه جستجوی کاربرها بیشترین پتانسیل درآمدی دارند. بعضی از کلمات کلیدی مثل «خرید .....» یا «قیمت ....» یا «فروشگاه .....» بوی معامله میدن! کاربر اینها رو سرچ میکنه تا وارد وبسایتهای فروشگاهی بشه و محصولی رو بخره یا متقاعد بشه که باید اون محصول رو بخره.
توی چنین مواردی، تیم دیجیتال مارکتینگ باید دست به دست هم بدن و کاربر رو به مشتری تبدیل کنند. سئوکار باید سایت رو برای کلمات کلیدی که بوی معامله میدن، بهینهسازی کنه تا به رتبه یک برسه. سایر اعضای تیم هم باید کاربر رو به شیوه درست وارد قیف فروش کنند و متقاعدش کنند که نیاز داره از سایت اونها خرید کنه.
جالبه بدونید که بیزینسها تمایل زیادی دارند روی کلمات کلیدی که به خرید مربوط میشن، تبلیغات برن. آمار نشون میده ۶۵ درصد از کاربرهای خریدار، روی لینکهایی که بخاطر تبلیغات به رتبه اول رسیدند، کلیک میکنند.
شما کجای غائله سرپ ایستادید؟
سرپ SERP زمین بازی سئوکارهاست. شما برای موفقیت توی سئو، باید جواب سوالهای زیر رو بدونید:
- سایت من کجای زمین بازی سرپ قرار داره؟
- قراره به کدوم بخش از این زمین بازی برسیم؟
- برای رسیدن به هدف، چه کارهایی باید انجام بدیم و چه استراتژی باید داشته باشیم؟
- بعد از انجام کارها، آیا به نتیجه رسیدیم؟
- اگر هنوز نرسیدیم، آیا نزدیکتر شدیم؟ اگر نزدیک هم نشدیم، آیا واقعا استراتژیهامون درسته؟
گوگل هیچوقت به شما نمیگه کجایید، چقدر خوب کار کردید و قراره بعدا به کجای سرپ SERP برسید. بخاطر همین شما به یه ابزار سئوی حرفهای مثل میزفا تولز نیاز دارید. با میزفا تولز میتونید موقعیتتون رو توی سرپ مشخص کنید. وقتی میدونید کجا قرار دارید و کجا میخواید برید، میتونید برای سایتتون طوری برنامهریزی کنید که توجه گوگل رو جلب کنه و به جایگاه درست برسه.
بعد از اجرای برنامهها، میزفا تولز، جایگاه قبلی و فعلی رو بهتون نشون میده، مقایسه میکنه و بهتون آمار میده تا بتونید میزان موفقیتتون رو بررسی کنید. وقتی آمار دقیقی درباره عملکرد سایت و رفتار گوگل با اون داشته باشید، میتونید استراتژیهاتون رو بهبود بدید تا در نهایت به هدف اصلی که به دست آوردن جایگاه سرپ توی کلمه کلیدی اصلی سایتتون هست، برسید.
میزفا تولز ابزارهای مختلفی داره مثل ابزار رصد کلمات، ابزار محتوا، ابزار مقیاس، ابزار خزش برای بررسی خطاهای سایت یا ابزار واکاوی صفحه برای بررسی سرعت و ….
سرپ، سئو، دیجیتال مارکتینگ
سئو یکی از مهمترین بخشهای دیجیتال مارکتینگه. وقتی سایت شما توی رتبه اول سرپ قرار داره، ویترین شما توی فضای دیجیتال آماده شده. بعد از اون باید محصول مشتریپسند رو داخل ویترین بگذارید و مشتری رو برای خرید ترغیب کنید. توی این مقاله چند و چون سرپ رو بررسی کردیم تا بتونید مسیرهایی که برای رسیدن به لینک یک گوگل وجود داره رو پیدا کنید.