لینکدهی در فوتر سایت؛ لینکسازی درست در فوتر برای تجربه کاربری و سئو
تا حالا شده ته یه سایت اسکرول کنی و با کلی لینک ریز و درشت روبهرو بشی؟ همونایی که پایین صفحه میبینی و معمولا نوشتههایی مثل «تماس با ما»، «درباره ما» یا «قوانین و مقررات» روشونه؟ اینا همون لینکهای فوترن. ولی سوال اینجاست در فوتر سایت:
- چندتا لینک باید باشه؟
- میشه لینک خارجی گذاشت یا نه؟
- اصلا فوتر تاثیری روی سئو داره؟
- و اینکه به کدوم صفحهها باید لینک بدیم؟
ما توی این مقاله از مجموعه مقالات آموزش تخصصی سئو قراره با هم یه نگاهی بندازیم به اینکه لینکهای فوتر چیان، چرا مهمن، و چطوری میشه ازشون درست استفاده کرد.

لینکهای فوتر چی هستن و چرا مهمه؟
لینکهای فوتر همون لینکهاییان که ته صفحهی سایت قرار میگیرن. چون فوتر توی همهی صفحههای سایت نشون داده میشه، این لینکها هم معمولا همهجا دیده میشن. به همین خاطر بهشون میگن لینکهای سراسری سایت یا همون Sitewide Links.
اکثر وقتا این لینکها به صفحههای داخلی سایت خودت میرن. هدفشون هم اینه که کاربر راحتتر بتونه توی سایت بچرخه. مثلا سریع بره سراغ صفحههای مهم مثل:
- تماس با ما
- درباره ما
- قوانین و مقررات
- حریم خصوصی
یه زمانی گوگل از این لینکها برای فهمیدن ساختار سایت استفاده میکرد. ولی الان قضیه فقط گوگل نیست. این لینکها کمک میکنن بازدیدکنندههات راحتتر چیزی که میخوان رو پیدا کنن، بدون اینکه مجبور باشن دوباره برن بالای صفحه.
برای همین باید حواست باشه چه لینکهایی رو توی فوتر میذاری. یه فوتر خوب میتونه تجربهی کاربری سایتتو خیلی بهتر کنه.
نکته: گراف پیوند در ابزار میزفا تولز ساختار لینک سازی داخلی سایت رو نشون میده. ساختار لینک سازی داخلی سایت رو با گراف پیوند هر چند وقت یکبار چک کنید.
آیا لینکهای فوتر هنوز هم مهمن؟
جواب کوتاه: بله، ولی نه مثل قبل.
قدیما مدیران سئو فکر میکردن اگه کلی لینک با کلمات کلیدی توی فوتر بذارن، میتونن رتبه سایتشون رو ببرن بالا. اون موقع موتورهای جستجو هم سادهتر بودن. اما الان دیگه گوگل باهوشتر شده و دقیق بررسی میکنه که این لینکها واقعا به کاربر کمک میکنن یا نه.
اگه گوگل ببینه لینکهای فوتر باعث میشن تجربه کاربری بهتر بشه، این یه نشونهی مثبت حساب میشه. چون الان تمرکز گوگل روی تجربه کاربریه (User Experience)، نه فقط تعداد لینکها یا انواع کلمات کلیدی.
اما اگه فوتر رو پر کنی از لینکهای الکی یا بیربط، مخصوصا لینک خارجی، ممکنه گوگل به سایتت مشکوک بشه و حتی به رتبهت آسیب بزنه. چون این مدل کارا شبیه سایتهای اسپم هست.
نکته: میتونی از طریق تب پیوند خارجی در ابزار خزش میزفا تولز لینکهای خارجی سایتت رو بررسی کنی.
واقعیت اینه که بیشتر آدمها خیلی کم روی لینکهای فوتر کلیک میکنن. وقتی کسی تا ته صفحه میره، معمولا یعنی بالا و وسط صفحه چیزی که دنبالش بوده رو پیدا نکرده. پس گوگل هم ممکنه فکر کنه اون لینکها خیلی مهم نیستن.
در کل، لینکهای فوتر بیشتر برای راحتتر کردن مسیریابی کاربر کاربرد دارن تا اینکه بخوان مستقیما رتبه سایت رو بالا ببرن.
لینکهای فوتر چه مزایایی دارن؟
لینکهای فوتر، اگه درست استفاده بشن، کلی مزیت دارن؛ هم برای کاربر، هم برای سئوی سایت. مثلا:
✅ کاربر راحتتر صفحههای مهم رو پیدا میکنه
لینکهایی مثل «تماس با ما»، «درباره ما»، «سؤالات متداول» یا «پشتیبانی» معمولا ته صفحه هستن. اینطوری کاربر لازم نیست بره بالا یا دنبال منو بگرده تا به این صفحهها دسترسی پیدا کنه.
✅ به سئوی سایت کمک میکنن
وقتی توی فوتر لینک داخلی به صفحههای مهم بذاری، ارتباط بین بخشهای مختلف سایتت قویتر میشه. این یعنی گوگل راحتتر ساختار سایتتو میفهمه و صفحات مهم رو بهتر ایندکس میکنه.
✅ مسیریابی کاربر رو سادهتر میکنن
کاربر ممکنه از هرجای اینترنت وارد هر صفحهای از سایتت بشه. با لینکهای فوتر، اون میتونه سریع به جاهای کاربردی سایت بره، بدون اینکه حس کنه گم شده.
✅ لینکهای حقوقی و قانونی رو بهدرستی نشون میدن
صفحاتی مثل «حریم خصوصی»، «شرایط استفاده» جزو الزاماته. فوتر جای خوبیه برای این لینکها، چون همیشه دم دست کاربرن، بدون اینکه مزاحم محتوا بشن.
✅ کاربر رو به موندن توی سایت تشویق میکنن
اگه لینکهایی مثل «مطالب پرطرفدار»، «محصولات پیشنهادی» یا «خدمات ما» رو توی فوتر بذاری، ممکنه کاربر کنجکاو شه و کلیک کنه. این باعث میشه بیشتر توی سایت بمونه و احتمال تبدیلش به مشتری (conversion) بیشتر شه.
چه لینکهایی رو باید تو فوتر بذاریم؟
حالا که فهمیدیم لینکهای فوتر چقدر مهمن، سوال اینه که چه لینکهای باید در فوتر بذاریم؟ جواب کوتاه اینه: چیزایی که برای کاربر مفیدن و احتمالا دنبالشن.
یه لیست کاربردی از چیزایی که میتونی با خیال راحت تو فوتر سایت بذاری:
- اطلاعات تماس (شماره تلفن، ایمیل، واتساپ و…)
- آدرس فیزیکی (مخصوصا برای کسبوکارهای محلی یا فروشگاهی)
- دکمه فراخوان به اقدام (CTA) مثل: «ثبتنام کن»، «عضو شو»، یا فرم عضویت در خبرنامه
- نقشه سایت (Sitemap)
- قوانین، مقررات و سیاست حفظ حریم خصوصی
- نظرات مشتریان یا لینک به صفحهی نظرات
- صفحههای دستهبندی مخصوصا برای فروشگاهها یا وبلاگها
- اطلاعات کپیرایت (Copyright)
- آیکون شبکههای اجتماعی (با لینک به اینستاگرام، تلگرام، لینکدین و…)
- یه گالری کوچیک از تصاویر یا لوگوها
- رویدادهای آینده یا اخبار مهم
- لینک به جدیدترین مقالات یا پستهای وبلاگ
💡 نکته مهم
همه اینا خوبن، ولی قرار نیست فوترتو شلوغ کنی. یه قانون ساده:
فقط اون لینکهایی رو بذار که بیشتر بازدیدکنندههات احتمالا بهش نیاز دارن.
یعنی فوتر نباید بشه انباری سایت. باید بشه یه نقطهی کمککننده و مفید برای کسی که به ته صفحه رسیده.
جدول راهنمای لینکهای فوتر بر اساس نوع سایت
| نوع سایت | لینکهای پیشنهادی فوتر | نکات کلیدی |
|---|---|---|
| فروشگاهی (E-commerce) | اینماد- اطلاعات تماس- شرایط و قوانین استفاده- سیاست حفظ حریم خصوصی- روشهای ارسال و بازگشت کالا- آیکونهای شبکههای اجتماعی- فرم ثبتنام در خبرنامه- لینک به محصولات پرفروش یا جدید | – استفاده از بخشبندیهای واضح برای دستهبندی لینکها- نمایش اطلاعات ارسال و بازگشت کالا برای افزایش اعتماد مشتریان- ارائه تخفیفها یا پیشنهادات ویژه در فوتر برای جذب مشتریان بیشتر |
| شرکتی (Corporate) | – اطلاعات تماس- درباره ما- فرصتهای شغلی- آیکونهای شبکههای اجتماعی- لینک به وبلاگ یا مقالات خبری- شرایط و قوانین استفاده- سیاست حفظ حریم خصوصی | – نمایش اطلاعات تماس و فرصتهای شغلی برای جذب استعدادهای جدید- ارائه لینک به مقالات خبری برای نشان دادن تخصص و فعالیتهای شرکت |
| وبلاگ یا رسانهای | – اطلاعات تماس- دستهبندیهای اصلی مقالات- فرم ثبتنام در خبرنامه- آیکونهای شبکههای اجتماعی- لینک به مقالات جدید- شرایط و قوانین استفاده- سیاست حفظ حریم خصوصی | – ارائه دستهبندیهای واضح برای مقالات- تشویق کاربران به اشتراکگذاری مقالات در شبکههای اجتماعی- ارائه فرم ثبتنام برای دریافت بهروزرسانیهای جدید |
| سایت خدماتی یا محلی | – اطلاعات تماس- آدرس فیزیکی- فرم رزرو یا درخواست خدمات- آیکونهای شبکههای اجتماعی- شرایط و قوانین استفاده- سیاست حفظ حریم خصوصی | – نمایش آدرس فیزیکی برای کسبوکارهای محلی (سئو محلی)- ارائه فرم رزرو یا درخواست خدمات برای راحتی مشتریان- نمایش آیکونهای شبکههای اجتماعی برای افزایش تعامل با مشتریان |
نکات مهم برای استفاده از لینکهای فوتر
لینکهای فوتر میتونن فوقالعاده کاربردی باشن، اما اگه درست ازشون استفاده نکنی، نه فقط به کاربر کمکی نمیکنن، بلکه ممکنه برای سئوت هم دردسر درست کنن. پس چند تا نکته مهم رو همیشه یادت باشه:
- فقط لینکهای مرتبط بذار
هر لینکی که تو فوتر میذاری باید هدف مشخصی داشته باشه و واقعا به کاربر کمک کنه مسیرش رو پیدا کنه. لینکهای بیهدف و اضافی نه به کاربر فایده میرسونن و نه گوگل خوشش میاد. ممکنه سایتت رو اسپم فرض کنه. - تعداد لینکها رو کم نگه دار
فوتر شلوغ هم کاربر رو گیج میکنه، هم گوگل رو. سایتهای ساده و کاربرپسند همیشه رتبه بهتری میگیرن. پس لینکها رو محدود و کاربردی انتخاب کن (تعداد لینکهای یک صفحه). - انکر تکست (Anchor Text) باید طبیعی باشه
انکر تکست یعنی همون کلمه یا عبارتی که روی اون کلیک میشه. اگه به زور کلمات کلیدی رو بذاری، گوگل ممکنه سایت رو جریمه کنه.
راهکار: کلمات کلیدی رو زیاد تکرار نکن، از عباراتی مثل اسم برند یا کلمات ساده و خودمونی استفاده کن. متن لینک باید توی جمله طبیعی و روان باشه. - لینکها رو خوانا و قابل کلیک بذار
اگر لینکها دیده نشن یا خوندنشون سخت باشه، کسی کلیک نمیکنه و عملا فایدهای ندارن.
چطور؟ اندازه فونت مناسب باشه، رنگشون با پسزمینه تضاد داشته باشه، بین لینکها فاصله باشه و روی موبایل هم راحت بشه روشون کلیک کرد. - در صورت نیاز از تگ nofollow استفاده کن
بعضی لینکها نباید ارزش سئو به سایت مقصد منتقل کنن. مثلا لینکهای اسپانسری، همکاری در فروش یا لینک به سایتهایی که بهشون اعتماد نداری. این لینکها رو باید با تگrel="nofollow"علامت بزنی تا گوگل جریمهت نکنه.
یادت باشه لینکهای داخلی سایت خودت معمولا نباید nofollow باشن، مگر در موارد خاص.
💡 پیشنهاد:
برای اینکه مطمئن بشی لینکها درست و طبیعی هستن، میتونی هر چند وقت یه بار با ابزارهای آنالیز سئو مثل گزارش لینک در گوگل سرچ کنسول، میزفا تولز -> تب پیوند داخلی و اکستنشن سئو میزفا تولز وضعیت لینکها رو بررسی کنی.
آنالیز لینکها با اکستنشن سئو میزفا تولز
چطور کار میکنه؟
- افزونهی مرورگر میزفا تولز رو نصب کن.
- صفحهای که میخوای بررسی بشه رو باز کن.
- برو به تب سئو داخلی > پیوندها.
- مطابق ویدیو (که در ادامه میذاریم) روی گزینهی بررسی کلیک کن.
- حالا افزونه تمام لینکهای موجود در اون صفحه رو بررسی میکنه و هر نوع خطایی (خطای ۴۰۴، ۴۰۰، ۵۰۲ و…) رو برات نشون میده.
لینکهای خارجی در فوتر: خوبه بذاری یا نه؟
یه قانون کلی تو سئو هست که باید خیلی جدی گرفت:
یا لینک خارجی تو فوتر نذار، یا اگه میذاری خیلی کم باشه.
چرا؟ چون گوگل لینکهای خارجی که تو فوتر هستن رو تقریبا بیارزش حساب میکنه. تازه، اگه تعدادشون زیاد باشه، ممکنه سایتت رو جریمه هم کنه!
یه سری تجربهها نشون دادن که لینک خارجی زیاد تو فوتر حتی باعث شده سایت بعضیها کلا از نتایج گوگل حذف بشه. یعنی قضیه اصلا شوخی نیست.
کارشناسا و شرکتهای بزرگ طراحی سایت و سئو بعد از کلی آزمایش به این نتیجه رسیدن که لینک خارجی تو فوتر، ارزشش به اندازه لینک خارجی داخل متن اصلی نیست. چرا؟ چون لینکهایی که تو فوتر یا هدر هستن لینکهایی هستن که همه جا حضور دارن و شخصی سازی شده نیستن. خیلی فرق داره بیای داخل یه متن و به صورت دقیق که درباره یه موضوع صحبت میکنی بهش لینک بدی، مشخصا ارزشش بیشتره.
پس بهتره چیکار کنیم؟
فوتر رو بذار جای لینکهای داخلی مهم سایتت باشه که به صفحههایی مثل درباره ما، تماس با ما، دستهبندیها و… اشاره کنن.
اما کی باید لینک خارجی تو فوتر بذاری؟
- وقتی میخوای کسبوکارهای مرتبط دیگه رو معرفی کنی
- وقتی میخوای لینک شبکههای اجتماعی یا پلتفرمهایی که بهشون فعالیت داری رو بذاری
نکات مهم و نهایی درباره لینکهای فوتر
لینکهای فوتر شاید کوچیک به نظر بیاد، ولی نقش مهمی توی ساختار سایت و مسیر حرکت کاربر دارن. نکته اصلی اینه که فوتر سایتت تمیز و مرتبط باشه. اگه درست و هوشمندانه از این لینکها استفاده کنی، هم تجربه کاربری بهتر میشه و هم به سئوی سایتت کمک میکنه. همیشه یادت باشه کیفیت لینکها مهمتر از تعدادشونه.
- نرخ کلیک (CTR) لینکهای فوتر معمولا پایینه
بیشتر مردم فقط وقتی تا پایین صفحه میرن که دنبال چیزی بودن و تو صفحه پیدا نکردن. یعنی لینکهای فوتر به عنوان آخرین راهحل دیده میشن. - لینکهای شکسته یا قدیمی رو جدی بگیر
لینکهای شکسته یا لینکهایی که به صفحه اشتباه میرن و حتی لینک به ادرس ریدایرکت شده، باعث گیج شدن کاربر میشن و برای سئو هم ضرر دارن. بهتره هر چند ماه یک بار لینکهای فوتر رو چک کنی و اگه لازمه اصلاح یا حذفشون کنی. - مراقب لینکهای فوتر خودکار باش
برخی قالبها یا افزونهها به صورت خودکار لینکهایی توی فوتر اضافه میکنن. حواست باشه که لینکهای اضافه و غیرضروری رو حذف کنی. - از لینکهای مخفی یا ناخوانا بپرهیز
لینکهایی که متنشون خیلی ریزه یا رنگشون با پسزمینه یکی شده تا دیده نشن، برای گوگل اسپم حساب میشن و ممکنه جریمه بشی. - تبادل لینک توی فوتر ممنوع
اگر با سایتهای دیگه لینکهای فوتر رو جابجا کنی یا عوض کنید، گوگل این کار رو دستکاری و تقلب میدونه و احتمال جریمه وجود داره.
لینکهای فوتر در سایت چه نقشی دارن؟
فقط برای زیبایی سایت استفاده میشن
کمک میکنن کاربر راحتتر تو سایت بچرخه و به صفحات مهم دسترسی داشته باشه
فقط برای افزایش رتبه سایت در گوگل هستن