صفحهبندی در سئو چیست؟ و چطور درست و اصولی صفحهبندی کنیم؟
واقعیت اینه که وقتی تعداد محصولات، مقالات و نظرات کاربران تو سایت شما زیاد بشه ممکنه دیگه نتونید این محتواها رو تو یه صفحه جا بدید. اینجاست که صفحهبندی (pagination) به کمکتون میاد.
اگر pagination رو درست پیادهسازی کنید، هیچ آسیبی به سئو وارد نمیشه؛ اما وقتی اشتباه پیادهسازی بشه، شرایط میتونه کاملا متفاوت باشه.
تو این مقاله یاد میگیرید:
- چطوری pagination رو برای سئو بهینه کنید.
- چه کارهایی باید انجام بدید تا صفحهبندی رو درست پیادهسازی کنید.
- تفاوت صفحه بندی رو با اسکرول بینهایت (Infinite Scrolling)، بارگذاری بیشتر (Load More) و نمایش همه (View All) متوجه میشید.
قبل از هر چیز، بیایید مفهوم صفحهبندی (pagination) در سئو رو بررسی کنیم و بفهمیم چرا باید از pagination استفاده کنیم.

Pagination یا صفحهبندی چیست؟
صفحهبندی (Pagination) یعنی وقتی یه سری محتوا (مثلا محصولات یه فروشگاه آنلاین یا مقالههای یه وبلاگ) انقدر زیاد هست که تو یه صفحه جا نمیشه، اون رو به چندتا صفحه جدا تقسیم میکنن. این کار هم به کاربرا کمک میکنه راحتتر به چیزی که میخوان برسن، هم به گوگل نشون میده که این صفحات یه مجموعهی مرتبط هستن.
کاربردهای رایج صفحهبندی
✅ مقالات: وقتی تعداد مقالات زیاد میشه، همه رو توی یه صفحه جا دادن سخت میشه. برای همین، مقالات رو توی چند صفحه جداگانه نمایش میدن و کاربر میتونه با دکمههای “بعدی” و “قبلی” یا شماره صفحات، بین مقالات جابجا بشه.
مثلا در صفحه مقالات میزفا تولز ما از دکمههای شمارهدار استفاده میکنیم. کاربرا میتونن با کلیک روی این دکمهها، مقالات مختلف رو راحت پیدا کنن و بخونن.

✅ فروشگاههای اینترنتی: توی سایتهای فروشگاهی، وقتی محصولات یه دسته خیلی زیاد باشه، نمایش همه محتوا توی یک صفحه نه تنها تجربه کاربری رو خراب میکنه بلکه باعث میشه صفحه خیلی سنگین بشه و سرعت بارگذاری پایین بیاد. برای همین معمولا محتواها یا محصولات رو به چند صفحه تقسیم میکنن تا هم کاربر راحتتر بتونه ازشون استفاده کنه، هم سرعت سایت بهتر بشه.
مثلا سایت فروشگاهی (فروش شال و روسری) مثل سایت زیر برای پجینیشن از دکمههای شمارهدار و فلش استفاده کرده.

آیا صفحهبندی (Pagination) برای سئو خوبه و چه کمکی میکنه؟
✅ کاهش بار ذهنی کاربران و مشخص شدن موقعیت آیتمها:
وقتی که محتوای زیاد رو تقسیم میکنیم به صفحات کوچیکتر، بازدیدکنندهها میتونن راحتتر بفهمن کجا هستن و از کدوم صفحه به کدوم صفحه برن. مثلا فرض کن یه فروشگاه آنلاین داری که هزار تا مانتو داره. حالا اگر همه مانتوها توی یک صفحه نمایش داده بشن، کاربر نمیدونه دقیقا کجا هست و کجا رو ببینه. ولی وقتی صفحهبندی میکنی، میگه الان صفحه ۳ هستم و میتونه راحتتر پیدا کنه کجا باید بره.
✅ ناوبری راحتتر، کاربران راضیتر
شماره صفحات یه جور نقطه مرجع برای کاربران ایجاد میکنه. یعنی چی؟ یعنی کاربر میتونه راحتتر یادش بیاد که کجا بوده. مثلا ممکنه یکی بگه: اون مانتو که خوشم اومد، صفحه سوم بود! و برگرده همونجا.
از طرفی، اگه دادهها مرتبشده باشن (مثل یه فروشگاه که بر اساس قیمت یا تاریخ فیلتر داره)، شماره صفحات میتونن راهنمایی کنن که کدوم صفحه رو باید ببینن. مثلا اگه دنبال مانتو تو یه محدوده قیمت خاصین، میدونین که اون مدلهایی که تو صفحههای اول هستن، معمولا ارزونترن و مدلهای گرونتر تو صفحات بعدی قرار گرفتن.
✅ افزایش سرعت سایت و بهبود سئو
گوگل سرعت لود صفحات رو یکی از معیارهای اصلی رتبهبندی در نظر میگیره. حالا اگه یه صفحه کلی محصول یا محتوا رو یهجا لود کنه، سرعتش میاد پایین و ممکنه کاربر قبل از لود شدن کامل صفحه، سایت رو ترک کنه! اما اگه صفحهبندی داشته باشین، حجم محتوا کمتر میشه و سایت سریعتر بارگذاری میشه. (معرفی ابزار برای بررسی سرعت لود سایت)
✅ لینکسازی داخلی قویتر و رتبه بهتر در گوگل
صفحهبندی یه مزیت دیگه هم داره: به موتورهای جستجو کمک میکنه ساختار سایتتون رو بهتر درک کنن. هر صفحه لینک مخصوص خودش رو داره، پس موتورهای جستجو میتونن راحتتر صفحات مختلف رو ایندکس کنن.
مثلا فرض کنین یه سایت خبری دارین که مقالات زیادی داره. اگه همه مقالات تو یه صفحه بیاد، احتمال داره گوگل نتونه همهشون رو درست بررسی کنه. ولی اگه صفحهبندی داشته باشین، هر مقاله تو یه صفحه جداگانه قرار میگیره و گوگل میتونه راحتتر اونها رو ایندکس کنه.
معایب صفحه بندی
🚫 مشکل محتوای تکراری و تأثیر منفی روی سئو
اگه صفحهبندی درست پیادهسازی نشه، ممکنه مشکل محتوای تکراری بهوجود بیاد. این یعنی یه سری صفحات سایت شما، محتوای مشابه دارن و گوگل نمیتونه تشخیص بده که کدومشون مهمتره.
مثلا فرض کنین یه فروشگاه دارین که هم گزینه نمایش همه محصولات داره و هم صفحهبندی شده. اگه درست تنظیم نشده باشه، موتورهای جستجو ممکنه فکر کنن صفحات شما محتوای تکراری دارن و رتبه سایتتون رو بیارن پایین.
🚫 کاهش تعامل کاربران
هدف صفحهبندی اینه که کاربر راحتتر تو سایت حرکت کنه، ولی اگه درست طراحی نشده باشه، ممکنه نتیجه برعکس بده!
مثلا تصور کنی وارد سایتی شدین که ۲۰۰ صفحه داره و فقط ۱۰ تا آیتم توی هر صفحه نشون میده. احتمال زیاد بعد از چند صفحه خسته میشین و دیگه ادامه نمیدین. در نتیجه، کاربران کمتر روی صفحات کلیک میکنن و این یعنی نرخ تعامل پایینتر برای سایت شما.
بهترین تکنیکهای سئو برای صفحهبندی (Pagination)
۱. تگ کنونیکال (canonical) هر صفحه رو به خودش بزنیم
اول از همه ببینیم تگ کنونیکال چیه؟
تگ canonical به موتورهای جستجو میگه که کدوم صفحه از سایت شما صفحه اصلی و مهمتره. مثلا، فرض کنید چندین صفحه مشابه دارید که محتوای تقریبا یکسانی دارن، موتورهای جستجو ممکنه این صفحات رو به عنوان محتوای تکراری در نظر بگیرن. اینجاست که تگ canonical به کمک میاد.
با این تگ، شما به گوگل میگید که این صفحه، نسخه اصلیه! و باید توجه بیشتری به همون صفحه داشته باشه. به عبارت دیگه، اگر صفحههای مشابه دیگه هم وجود داشته باشن، گوگل میدونه که کدوم یکی رو باید ایندکس کنه.
تگ کنونیکال چه شکلیه؟
تو شکل زیر دو تا مثال آوردم که عکس دومی تگ کنونیکال یکی از صفحات میزفا تولزه.


حالا که فهمیدیم تگ کنونیکال چه شکلیه بیاید ببینیم که برای صفحهبندی چجوری باید تگ کنونیکال هر صفحه رو به خودش بزنیم؟
تگ کنونیکال به خود (Self-Referencing Canonical) برای صفحه اول بلاگ میزفا تولز:

تگ کنونیکال به خود (Self-Referencing Canonical) برای صفحه دوم بلاگ میزفا تولز:

تگ کنونیکال به خود (Self-Referencing Canonical) برای صفحه دوم بلاگ میزفا تولز:

و ….
با استفاده از این تگ در صفحات pagination، شما به گوگل میگید که هر صفحهای که توی صفحهبندی قرار داره، همون صفحه اصلیه.
همونطور که تو عکسهای بالا میبینید موتورهای جستجو با استفاده از ویژگیهای rel=next
و rel=prev
میفهمن که کدوم صفحه قبل هست و کدوم صفحه بعدی. با استفاده از prev و next گوگل ارتباط بین هر صفحه رو درک میکنه.
نکتهای که وجود داره اینه که گوگل تو سال 2019 اعلام کرد دیگه از این تگها پشتیبانی نمیکنه!

اما اگر این تگها رو در سایت خودتون دارید، نیازی به حذف آنها نیست، چون برخی موتورهای جستجو مانند بینگ همچنان از این تگها پشتیبانی میکنند. این رویکرد نشان میده که حذف پشتیبانی از rel=prev/next
به معنای بیاهمیت شدن صفحهبندی نیست، بلکه فقط رویکرد گوگل در پردازش آن تغییر کرده.
شما به کار خودتون ادامه بدید😉
مشاهده rel=prev/next
با ابزار خزش میزفا تولز
بعد از ورود به ابزار خزش میزفا تولز و وارد کردن آدرس سایت، صبر کنید تا خزش کامل انجام بشه. سپس وارد تب صفحات بشید و به صورت افقی اسکرول کنید تا به ستون rel=next و rel=prev برسید.
اگه سایتتون صفحهبندی داره، این صفحات باید اتریبیوت rel=prev/next داشته باشن، چون توی سئو نقش مهمی دارن. این بخش بهتون کمک میکنه که بررسی کنید آیا این ویژگی به درستی تنظیم شده یا نه.

راستی در آخر این مقاله میخوام دو تا ابزار خوب برای بررسی سریع تگ کنونیکال معرفی کنم، پس تا آخر همراه من باشید.
۲. ساختار URL در صفحهبندی
برای ساختار url از query string (؟) استفاده کنید.

گوگل urlهایی که # هستن رو نادیده میگیره و این یعنی محتوای صفحهبندی شده شما ممکنه توسط گوگل خزیده نشه.

۳. از Noindex کردن صفحات صفحهبندی خودداری کنید
تگ noindex به موتورهای جستجو دستور میده که یک صفحه رو در نتایج جستجو ایندکس نکنند. این تگ به این شکله:

انجام این کار ممکنه عواقب ناخواستهای داشته باشه و صفحاتی که میتونن ترافیک براتون بیارن رو از دست بدید. وقتی موتورهای جستجو نتونن صفحات رو پیدا و بررسی کنن این میتونه باعث بشه که رتبهبندی این صفحات توی نتایج جستجو پایین بیاد.
اما یه نکته!!
تو سایتهای آگهی مثل فروش خونه یا ماشین، یه چالش بزرگ اینه که آگهیها موقتی هستن و بعد از یه مدت منقضی میشن. حالا سوال اصلی اینه که صفحات آگهیها رو ایندکس کنیم یا نه؟ (دقت کنید خود صفحه آگهی نه pagination).
تو این مورد، دو استراتژی کلی وجود داره:
1️⃣ مدل Airbnb:
این سایت از اسکرول بیپایان (Infinite Scroll) استفاده کرده و ایندکس هست، اما صفحات آگهیهاش رو نوایندکس (noindex) کرده.

2️⃣ مدل سایت دیوار:
دیوار هم از اسکرول بیپایان استفاده کرده، اما بر خلاف Airbnb، همهی آگهیها رو ایندکس کرده.
اینکه چه روشی رو انتخاب کنین، کاملاً بستگی به استراتژی و سیاست سایت شما داره! 😊 البته اگر نظر یا تجربهای در این باره دارید با ما هم به اشتراک بذارید.

به جای pagination از چی میتونیم استفاده کنیم؟
اسکرول بیپایان (Infinite Scrolling):
اسکرول بیپایان وقتی اتفاق میافته که محتوا به طور خودکار وقتی کاربر داره پایین صفحه اسکرول میکنه بارگذاری بشه. این روش میتونه تعامل کاربران رو افزایش بده، چون دیگه نیازی نیست که کاربر کلیک کنه و منتظر بمونه تا محتوا بارگذاری بشه. این روش به خصوص برای موبایل خیلی مناسبتره و تجربه مرور خیلی بهتری به کاربر میده.
اما اسکرول بی پایان یه سری معایب هم داره:
- اول از همه، گوگلبات (Googlebot) قادر به شبیهسازی رفتار اسکرول نیست. نمیتونه روی دکمه بارگذاری بیشتر کلیک کنه. بنابراین، موتورهای جستجو نمیتونن تمام محتوای صفحه اسکرول بینهایت رو به درستی ایندکس کنن.
- همچنین، رباتها نمیخوان از بودجه خزیدن برای اسکرول کل صفحه صرف کنن. در عوض، ممکنه یه اسکرینشات از صفحه بگیرن که بیشتر از چیزی که ما میبینیم باشه، اما هنوز تمام محتوا رو شامل نمیشه.
پس با اسکرول بینهایت، شما فرصت بزرگ ایندکس کردن تمام محتوا رو از دست میدین.
بارگذاری بیشتر (Load More)
دکمههای بارگذاری بیشتر به کاربرا این امکان رو میدن که با کلیک روی یک دکمه محتوا رو بیشتر بارگذاری کنن. این روش به کاربران کنترل بیشتری میده که بتونن خودشون تصمیم بگیرن که کی محتوای جدید رو ببینن و یه تعادل خوبی رو در مقایسه با اسکرول بیپایان ایجاد میکنه.
اما، استفاده از دکمههای بارگذاری بیشتر میتونه مشکلات سئو ایجاد کنه.
- اولا، تعداد زیاد صفحات در این نوع صفحهبندی میتونه باعث بشه ساختار سایت عمیق بشه. یعنی برای رسیدن به صفحه مورد نظر، کاربر باید چندین بار روی دکمه بارگذاری بیشتر کلیک کنه. مثلا، اگه کاربر بخواد به صفحه پنجم یه محصول برسه، باید چهار بار دکمه بارگذاری بیشتر رو کلیک کنه که این میتونه تجربه کاربری رو خراب کنه.
- این موضوع همچنین میتونه تأثیر منفی روی سئو داشته باشه. طبق گفته جان مولر از گوگل، موتورهای جستجو محتواهایی که پشت دکمههای بارگذاری بیشتر قرار دارن رو کرال نمیکنن!

نمایش همه (View All)
نمایش همه گزینهایه که به کاربران این امکان رو میده که تمام محتوا رو در یک صفحه ببینن و نیازی به صفحهبندی یا بارگذاری تدریجی نباشه.
این گزینه زمانی خوب کار میکنه که، کاربران به راحتی میتونن تمام محتوای شما رو سریع ببینن و خودشون تصمیم بگیرن که چطور میخوان سایت شما رو مرور کنن.
اما، اگه شما هزاران محصول یا صفحه داشته باشید، گزینه نمایش همه ممکنه خیلی سنگین بشه برای کاربران.
به علاوه، محتوای زیاد میتونه باعث کند شدن سرعت سایت بشه، که این موضوع میتونه تأثیر منفی روی سئو داشته باشه و رتبه شما رو پایین بیاره.

ابزارها و اکستنشنهای مناسب برای بررسی تگ کنونیکال
یه روش خیلی راحت و سریع برای چک کردن تگ کنونیکال، استفاده از افزونه گوگل سئو میزفا تولز هست. با این افزونه میتونید به راحتی تگ کنونیکال صفحات سایتتون رو بررسی کنین و از این بابت خیالتون راحت بشه. خیلی سریع و بدون دردسر، اطلاعات دقیق رو بهتون میده.
بعد از نصب اکستنشن میزفا تولز، مثل تصویر زیر، میبینید که تگ کنونیکال به درستی برای صفحه دوم بلاگ میزفا تولز تنظیم شده.

یک روش دیگه برای چک کردن تگ کنونیکال به جز اکستنشن گوگل سئو میزفا تولز، استفاده از ابزار واکاوی میزفا تولز هست:

نکات کلیدی pagination برای جمعبندی
✅صفحهبندی درست، مشکلی برای سئو ایجاد نمیکنه
اگه صفحهبندی رو درست انجام بدین، نه تنها به سئو ضرری نمیزنه، بلکه میتونه بهش کمک هم بکنه. یعنی صفحات شما درست ایندکس میشن و کاربر راحتتر میتونه به اطلاعات دسترسی پیدا کنه.
✅اسکرول بیپایان خوبه، ولی از نظر سئویی زیاد خوب نیست
اسکرول بیپایان ممکنه خیلی برای کاربر راحت و خوشایند باشه، ولی مشکل اینه که رباتهای گوگل نمیتونن تمام محتوای اون صفحه رو ایندکس کنن یا حتی دکمه بارگذاری بیشتر رو بزنن تا مطالب بیشتری بیاد. پس از نظر سئو خیلی خوب نیست.
✅تگهای کنونیکال اشتباه مشکل ایجاد میکنه
اگه در صفحات صفحهبندیشده تگهای کنونیکال اشتباهی بذارین، باعث میشه که گوگل محتوای شما رو تکراری تشخیص بده و در ایندکس کردن مشکل ایجاد میکنه. پس تگ کنونیکال هر صفحه رو به خودش بدید (یعنی برای هر صفحه تگ کنونیکال بذارید که به همون صفحه اشاره کنه).
با این روشها، میتونید صفحهبندی رو به شکل درست انجام بدین و از مشکلات سئو جلوگیری کنید.
صفحهبندی چه زمانی کاربر داره؟
زمانی که سایت محتوای زیادی داشته باشد و نیاز به تقسیمبندی باشد.
زمانی که تمام محتوای سایت به یک صفحه اختصاص داده شود.
زمانی که هیچ محتوای جدیدی در سایت اضافه نشود.
زمانی که سایت فقط یک محصول یا مقاله داشته باشد.