بررسی جامع تگ Canonical و اهمیتش در SEO با مثال و تفاوتش با ریدایرکت

همون‌طور که در مقالات قبلی سئو فنی گفتیم و خود شما هم ممکنه با این موضوع آشنا باشید، در بررسی وضعیت صفحات وب‌سایت از نظر سئو توسط خزنده‌های گوگل، تمامی کدها و المان‌های به کار رفته درون صفحات بررسی میشن و بعد از بررسی کلی، طبق الگوریتم‌های گوگل و سایر موتورهای جستجو، صفحات رتبه بندی میشن.
در همین زمینه، یکی از مهم ترین تگ های HTML در سئو تگی به نام کنونیکال (Canonical) هست که بهره بردن از اون به دانش و درک خاصی از مفاهیم SEO نیاز داره. در این مقاله از میزفا تولز، به بررسی اهمیت و کاربرد تگ کنونیکال در سئو خواهیم پرداخت.

سرفصل‌های مقاله:

• تگ Canonical چیست؟
• کاربردهای تگ کنونیکال
• تفاوت کنونیکال و ریدایرکت ۳۰۱
• استفاده از تگ Canonical در HTML
• روش تنظیم کنونیکال (با استفاده از Yoast و Rank Math)

تگ Canonical چیست؟

پیش از هر چیز باید بررسی کنیم که اصلا تگ Canonical چیست؟ موتورهای جستجو ممکنه گاها برای تشخیص محتوای اصلی در یک وبسایت که چند صفحه مشابه (از نظر محتوا) داره، دچار مشکل و چندگانگی بشن. برای جلوگیری از این اتفاق و برای اینکه صفحات ما به درستی و طبق استراتژی‌هامون ایندکس بشن، میشه از تگ کنونیکال استفاده کنیم.

پس برای پاسخ به سوال تگ کنونیکال چیست و چه زمانی از تگ کنونیکال استفاده کنیم؟ باید گفت تگ کنونیکال تگی هست که با استفاده از اون به ربات گوگل تفهیم می‌کنیم آیا این صفحه، صفحه مشابهی داره که باید به‌عنوان صفحه اصلی محسوب شده و ایندکس بشه.
پس با جلوگیری از ایندکس شدن چند صفحه با محتوای یکسان و کنونیکال کردن اون‌ها به صفحه اصلی، برای گوگل اولویت تعیین می‌کنیم. اگه هنوز مفهوم کنونیکال رو متوجه نشدید، نگران نباشید. کمی جلوتر یه مثال خوب می‌زنم تا مفهومش کاملا درک بشه.

حالا اگه از تگ Canonical برای سئو استفاده نشه چی میشه؟ هیچی، فقط ممکنه یک صفحه دیگه به جای صفحه مورد نظر ما انتخاب و در موتور جستجو ایندکس بشه و کاربران وارد صفحه اشتباهی بشن (و شاید بعدش به سرعت از سایتتون خارج بشن). پس استفاده از کنونیکال رو (در مواقع لزوم) جدی بگیرید. حالا این مواقع لزوم کیه و چه زمانی باید از تگ کنونیکال استفاده کنیم؟

کاربردهای تگ کنونیکال در SEO

برای اینکه کاربرد تگ کنونیکال در SEO رو بهتر درک کنیم، اول باید با مفهوم محتوای تکراری در سایت آشنا باشیم. وقتی ۲ صفحه از وبسایت ما با آدرس‌های متفاوت، محتوای یکسان یا خیلی شبیه به همدیگه داشته باشن، ما با مشکل محتوای تکراری مواجه هستیم. چرا مشکل؟ چون گوگل این موضوع رو نمی‌پذیره که ۲ صفحه وبسایت ما محتوای یکسان داشته باشند.

حالا برای حل این مشکل ۲تا راه حل داریم. اگه لزومی نداشته باشه هر ۲ صفحه توسط کاربران دیده بشن، می‌تونیم از ریدایرکت استفاده کنیم. اما اگه لازم باشه هر ۲ صفحه توسط کاربران دیده بشن، باید از تگ Canonical استفاده کنیم. در ادامه مقاله بیشتر درباره تفاوت ریدایرکت ۳۰۱ و تگ کنونیکال صحبت می‌کنیم.

پس به‌عنوان جمع بندی، کاربرد اصلی تگ Canonical در سئو جلوگیری از ایجاد محتوای تکراری هست.

اگه کمی گیج شدید، نگران نباشید. الآن با یه مثال خوب، موضوع رو روشن‌تر می‌کنیم. یادمه توی یکی از پروژه‌های سئو که مربوط به یه سایت با کدنویسی اختصاصی بود، برنامه نویس عزیز طوری سایت رو طراحی کرده بود که تو قسمت فروشگاه دست ما به شدت بسته بود و نمی‌تونستیم ظاهر خوبی برای صفحه ایجاد کنیم. پس تصمیم گرفتیم برای هر محصول، یه صفحه جدید (خارج از قسمت فروشگاه) طراحی کنیم که از نظر UI و UX استاندارد باشه و ظاهر جذابی داشته باشه. سپس از این صفحات، به صفحات فروشگاهی لینک می‌دادیم تا کاربر بتونه خریدش رو نهایی کنه.

خب توی این سناریو، هر ۲تا صفحه (صفحه فروشگاهی و صفحه‌ای که خودمون طراحی کرده بودیم) باید دیده میشدن. چون صفحه فروشگاهی اگرچه ظاهر خوبی نداشت، برای خرید کردن (اضافه کردن محصول به سبد خرید) لازم بود. صفحه دیگه هم از نظر ظاهری جذاب بود و باید توسط کاربر دیده میشد تا محصول ما رو بهتر بشناسه.

در اینجا ما باید از تگ کنونیکال استفاده می‌کردیم. یعنی به ربات گوگل رسما اعلام کردیم که «ربات جان! اگرچه این ۲تا صفحه محتوای شبیه به هم و تگ تایتل و تگ دسکریپشن یکسان دارند، اما فقط یکی از اون‌ها صفحه اصلی هست و می‌خوایم تو گوگل ایندکس بشه.» در واقع صفحه فروشگاهی رو به صفحه با طراحی بهتر کنونیکال کردیم تا صفحه‌ای که ظاهر بهتری داره در موتور جستجو ایندکس بشه. پس این کاربرد تگ کنونیکال در SEO هست.

خب حالا باید مفهوم تگ Canonical و کاربردش رو بهتر متوجه شده باشید. در غیر این صورت، لطفا یک بار دیگه تعریف این تگ و مثال بالا رو به دقت مطالعه کنید. اما حالا بریم سراغ تفاوت ریدایرکت و تگ کنونیکال. چون گفته بودیم یه راه حل دیگه برای جلوگیری از ایجاد محتوای تکراری، ریدایرکت کردنه.

سناریوی دیگری رو در نظر بگیرید که در اون ما یه محصول رو اشتباهی ۲ بار در سایتمون ایجاد کردیم. ربات گوگل هم لینک هر ۲تا صفحه رو دیده و دیگه نمیشه محصول رو پاک کرد. آیا لازمه کاربران هر ۲تا محصول رو ببینند؟ قطعا خیر. پس در اینجا از ریدایرکت ۳۰۱ استفاده می‌کنیم و یکی از محصولات رو به دیگری ریدایرکت می‌کنیم. با استفاده از ریدایرکت، هر کاربر یا رباتی که بخواد وارد اون صفحه بشه، به صفحه دیگری منتقل (ریدایرکت) میشه.

یکی دیگه از کاربردهای تگ Canonical در SEO که در بسیاری از سایت‌ها رعایت نمیشه، استفاده از تگ کنونیکال در صفحات دسته بندی (Category) یا برچسب (Tag) در مقالات یا محصولات هست. در این نوع صفحات معمولا به ازای تعداد مشخصی از مقالات یا محصولات، صفحات جدیدی ایجاد میشه. این صفحات آدرس URL متفاوتی دارند که معمولا با اعداد ۲ و ۳ و... از هم متمایز شدند.
اگرچه محتوای این صفحات دقیقا یکی نیست، اما تگ عنوان و تگ دسکریپشن و متن توضیحات و احتمالا تگ H1 اون‌ها دقیقا یکسانه. پس باز هم با مشکل تکراری بودن (Duplicate) مواجه هستیم. سوال بعدی اینه که آیا نیازه تمام این صفحات توسط کاربر دیده بشن؟ جواب مثبته. پس در اینجا باید از تگ Canonical استفاده بشه و صفحات دوم و سوم و... دسته بندی، به صفحه اصلی دسته بندی کنونیکال بشن. مثلا بلاگ میزفا اینطور هست که می‌تونید ازش الگو برداری کنید.

به‌طور کلی سیستم‌های مدرن مدیریت محتوا (CMS) مثل وردپرس و وبسایت‌های پویا و کد محور این مشکل رو تا حد خیلی بیشتری تشدید می‌کنند. مثلا هر برچسب (Tag) خودش یه صفحه جدید ایجاد می‌کنه که ممکنه با سایر صفحات سایت تداخل داشته باشه (از نظر کلمات کلیدی) و لازم باشه از تگ کنونیکال برای حل مشکل استفاده کنیم.

در کل ممکنه هر فرد URL های متفاوت با هدف یکسانی در وبسایت خودش داشته باشه که اصلا متوجه وجود اون‌ها نیست. از دلایل ایجاد چند URL با هدف یکسان هم می‌تونیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• تولید URL های مختلف توسط سیستم‌‌های مدیریت محتوا (مثل وردپرس)
• بالا آمدن سایت بر روی http و https (گواهینامه SSL) به شکل همزمان
• بالا آمدن سایت با www و بدون www به شکل همزمان
• سایت‌های بین المللی که هدف جغرافیایی ندارند.
• وجود نسخه موبایل یا انجمن با آدرس‌های متفاوت (مثل forum.example.com و example.com/forum)

البته لازمه اشاره کنیم که برخی از موارد بالا به کمک ریدایرکت ۳۰۱ حل میشن. مثل مورد ۲ و ۳. به‌عنوان یه تمرین خوب، فکر کنید چرا برای مورد ۲ و ۳ بهتره از ریدایرکت (به‌جای کنونیکال) استفاده بشه؟

استفاده از تگ Canonical در HTML

برای استفاده از تگ Canonical می‌تونیم از روش‌های مختلفی استفاده کنیم که یکی از اون‌ها اضافه کردن کد تگ به کد HTML و در بخش <head> هست. نمونه‌ای از این کد رو در ادامه مشاهده می‌کنید:

<head>

    <link rel="canonical" href="https://mizfa.tools">

</head>

در اتریبیوت href باید آدرس صفحه‌ای که می‌خوایم بهش کنونیکال کنیم رو بنویسیم.

این موضوع رو هم باید گفت که این کد در قسمت‌های دیگه هم می‌تونه عمل کنه؛ اما گوگل به دلیل مسائل امنیتی فقط بخش Head رو برای کنونیکال بررسی می‌کنه. چرا که بقیه قسمت‌های کد، قابل ویرایش و تغییر هست. پس این تگ رو در بخش Head قرار بدید تا مشکلی پیش نیاد.

در ادامه روش استفاده از تگ کنونیکال در وردپرس با افزونه رو توضیح خواهیم داد.

روش تنظیم کنونیکال در وردپرس (با استفاده از افزونه های Yoast و Rank Math)

خوشبختانه در CMS وردپرس این امکان وجود داره که با کدها سر و کله زیادی نزنیم و از افزونه هایی مثل Yoast یا Rank Math استفاده کنیم. به کمک همین افزونه‌ها می‌تونیم نسبت به تنظیم تگ کنونیکال در وردپرس اقدام کنیم.

برای انجام این کار در افزونه یوست، برای هر صفحه‌ای که می‌خوایم اون رو کنونیکال کنیم، کافیه به انتهای صفحه (جایی که باکس تنظیمات Yoast برای اون صفحه هست) بریم و با ورود به قسمت پیشرفته‌تر (Advanced)، آدرس صفحه کنونیکال رو در بخش آدرس قانونی (Canonical) وارد کنیم.

عملیات گفته شده برای افزونه Rank Math هم یکسانه. از نکات مثبت این دو افزونه اینه که اون‌ها به‌طور خودکار Canonical URL صفحات رو مشخص می‌کنند. یعنی به‌صورت خودکار هر صفحه به خودش کنونیکال میشه. البته همون‌طور که گفتیم، درصورت لزوم می‌تونید آدرس کنونیکال رو ویرایش کنید.

نتیجه گیری و معرفی ابزار میزفا تولز

در این مقاله میزفا تولز درباره اینکه تگ Canonical چیست صحبت کردیم و گفتیم استفاده درست از تگ کنونیکال در SEO وبسایت از اهمیت ویژه‌ای برخورداره. با استفاده از این تگ می‌تونیم مشکلات ناشی از تکراری (Duplicate) بودن رو مدیریت و بهینه سازی کنیم. درباره تفاوت ریدایرکت ۳۰۱ و تگ کنونیکال هم صحبت کردیم و گفتیم اگه بخوایم هر ۲تا صفحه ما دیده بشه از کنونیکال و اگه بخوایم فقط یک صفحه دیده بشه از ریدایرکت استفاده می‌کنیم.

میزفا تولز یه ابزار آنلاین سئو هست که به شما در تجزیه و تحلیل رتبه کلمات کلیدی، یافتن بهترین کلمات کلیدی و عیب یابی سئو سایت کمک می‌کنه. خود ما در میزفا مدت‌ها بود که از ابزارهای سئو خارجی استفاده می‌کردیم. اما به دلیل افزایش همیشگی قیمت دلار، تصمیم گرفتیم خودمون یه ابزار برای سئو طراحی کنیم. در حال حاضر میزفا تولز تمام امکانات ابزارهای خارجی رو با یک دهم قیمت اون‌ها در اختیار کاربران عزیز ایرانی قرار میده تا بتونند وضعیت SEO سایتشون رو به‌صورت مستمر رصد کنند، متوجه مشکلات بشن و نسبت به برطرف کردنشون اقدام کنند.

مثلا ما توی این مقاله درباره مشکل تکراری بودن (Duplicate) صحبت کردیم و گفتیم اثر منفی روی سئو داره. یکی از قابلیت‌های میزفا تولز اینه که سایت شما رو مثل ربات گوگل خزش می‌کنه و مشکلات عنوان تکراری، دسکریپشن تکراری، تگ H1 تکراری و... رو پیدا می‌کنه. سپس صفحاتی که هر کدوم از این مشکلات رو دارند دسته بندی می‌کنه و آدرسشون رو به شما نمایش میده تا شما بتونید این مشکلات رو برطرف کنید. برطرف کردن مشکلات SEO اولین قدم برای بهتر شدن رتبه کلمات کلیدی در گوگل هست.

برای شروع می‌تونید همین الآن از اینجا در کمتر از ۱ دقیقه ثبت نام کنید و با تمام ویژگی‌ها و امکانات میزفا تولز آشنا بشید و ازشون برای بهبود SEO سایتتون استفاده کنید.